Leergang filosofie deel 6
Inleiding in het Duitse idealisme
In de geschiedenis van de filosofie vormt het Duitse idealisme ongetwijfeld een van de absolute hoogtepunten. Zijn belangrijkste representanten Kant (1724-1803), Fichte (1762-1814), Hegel (1770-1831) en Schelling (1775-1854) lieten een monumentale erfenis na die alle denkers die na hen kwamen in de schaduw stelt. In sporttermen geformuleerd kunnen we spreken van een wereldrecord dat toentertijd werd gevestigd en sindsdien niet meer verbeterd is.
Inhoud van de cursus
Tijdens dit zesde deel van de leergang filosofie richten we onze aandacht op Kant, Fichte en Hegel en proberen zo een eerste zicht te krijgen op het monumentale, maar ook complexe bouwwerk van het Duitse idealisme. Het uitgangspunt van de colleges vormt de kritische filosofie van Kant, die door haar grondlegger zelf wordt omschreven als de copernicaanse revolutie in de filosofie. In het kort komt deze revolutie erop neer dat wij mensen ons voortaan niet meer naar de werkelijkheid richten, maar vanaf nu de werkelijkheid zich naar ons (de kennende subjecten) richt. In weerwil van hun grote bewondering voor de filosofie van Kant hebben Fichte en Hegel de nodige kritiek op hun beroemde landgenoot. Zo zal Hegel, die door velen wordt beschouwd als de grootste filosoof uit de geschiedenis, Kant het verwijt maken dat hij louter een filosofie van het verstand heeft geconcipieerd, waarin aan het denken niet meer dan een formelebetekenis wordt toegekend. Hegel op zijn beurt wenst te laten zien dat het denken eveneens een ontologische strekking heeft, getuige ook de volgende beroemde uitspraak van zijn hand: ‘Wat redelijk is dat is werkelijk en wat werkelijk is dat is redelijk.’ Dit klinkt uiteraard allemaal vrij abstract, maar we hopen met deze cursus wat meer licht in de duisternis te brengen!
Voor een uitvoeriger cursusbeschrijving verwijzen we naar de website Fiand.nl
Over de docent Nico Dieteren
De docent drs Nico Dieteren verzorgt al bijna vijfentwintig jaar cursussen filosofie voor diverse instellingen. Zo werkte hij bijvoorbeeld van 1996-2020 voor het onlangs ter ziele gegane HOVO Nijmegen (verbonden aan de Radboud Universiteit).
Verdere bijzonderheden
Over de kosten
Voor tien colleges is de prijs € 300. Mensen die minder dan € 22000 per jaar verdienen, kunnen 40% korting krijgen, mits ze een bewijs van de belastingdienst aanleveren. Geldige bewijsstukken zijn uitsluitend het IB-biljet of het document met het geregistreerde inkomen over het jaar voorafgaand aan het jaar waarvoor de bijdrage gevraagd wordt.
Vanwege corona
Is er plaats voor maximaal 20 cursisten.
Zie verder voor maatregelen in het Titus Brandsma Memorial dit artikel.
Onderwijsvorm
10 hoorcolleges met de mogelijkheid tot het stellen van vragen.
Literatuur
De cursisten krijgen de opzet en samenvatting van de colleges uitgedeeld of gemaild.