Werkcollege Filosofie
Byung-Chul Han en de rehabilitatie van de vita contemplativa
De filosofie komt pas waarlijk tot leven wanneer je samen met anderen primaire teksten leest en daarover met elkaar in gesprek gaat, vandaar dat FIAND behalve hoorcolleges ook werkcolleges gaat aanbieden. Net als vorig jaar, toen we zijn boek Psychopolitiek hebben gelezen, staat de Duits-Koreaanse filosoof Byung-Chul Han ook dit jaar weer op het programma, alleen buigen we ons dit keer over zijn recentste werk Vita contemplativa, waarin een pleidooi voor de inactiviteit wordt gehouden.
Verdere inhoud
Juist in onze kapitalistische wereld met zijn nietsontziende accent op activiteit, handelen en productiekracht, dat wil zeggen op vita activa lijkt zo’n pleidooi een chotspe. Voor Han is de inactiviteit evenwel niet zomaar het tegenovergestelde van de activiteit, maar moet ze eerder worden begrepen als haar mogelijkheidsvoorwaarde en voedingsbodem. Dit belangrijke en beslissende inzicht werpt een eerste licht op een fenomeen waar de auteur onder andere meer vat op probeert te krijgen door hulp te zoeken bij andere filosofen en schrijvers, zoals bijvoorbeeld Benjamin, Heidegger en Proust. Als leidraad bij de colleges fungeert het inzicht dat de essentie van de inactiviteit het ‘om niets’ is, dat wil zeggen de vrijheid van doel en nut. Deze wezensbepaling roept ook herinneringen op aan het Griekse scholè (of het Latijnse schola), dat doorgaans wordt vertaald als vrije tijd. Deze verheven vorm van vrije tijd mag zeker niet worden verward met de vrije tijd zoals hij beleefd wordt in de hedendaagse kapitalistische samenleving, waarin alles ten dienste staat van de productie en derhalve ook de vrije tijd zeker niet ‘om niets’ is. Tijdens de colleges zoeken we vooral een antwoord op de vraag waarom een pleidooi voor inactiviteit belangrijk is. Wat staat daarin precies op het spel?
Voor een uitvoeriger cursusbeschrijving verwijzen we naar de website Fiand.nl
