Titus in Boxmeer

Op het Titus Brandsma Plein in Boxmeer staat sinds 17 juni 2020 een gedenkteken van Titus, gemaakt door de kunstenaar Juul Baltussen.
Een profiel van Titus gemaakt van metaal, staande op een koffer symbool voor het vele reizen van Titus.

De kunstenaar: Juul Baltussen
Datum: 17 juni 2020
Plaats: Boxmeer

Op woensdag 17 juni 2020 – de dag waarop Titus Brandsma in 1905 in de Sint Janskathedraal in Den Bosch tot priester is gewijd – werd het gedenkteken geplaatst op het plein dat in 2018 naar Titus Brandsma is vernoemd.

Een stalen sculptuur van het profiel van Titus Brandsma, met als tekst er op de verzoenende woorden die Titus schreef op het einde van zijn verweerschrift in de Scheveningse gevangenis. De andere tekst op het gedenkteken ‘oorlog komt van twee kanten, vrede ook’ wordt ook aan Titus Brandsma toegeschreven.

De voorwerpen en andere kenmerken op het gedenkteken zijn: de koffer staat symbool voor de vele reizen die Titus Brandsma heeft gemaakt; de nazi’s hebben de koffer met persoonlijke eigendommen na zijn dood in Dachau op verzoek van zijn familie teruggestuurd; de boeken en de vulpen geven aan dat hij veel geschreven heeft; martelaren worden ook wel afgebeeld met een martelaarstak, hier zichtbaar aan de achterkant van het silhouet.

Op de voorkant hiervan is de handtekening van Titus Brandsma opgenomen. Het Karmelwapen heeft een plaats op de rug van een van de boeken gekregen.

Stichting Gedenkteken Titus Brandsma Boxmeer

De Stichting Gedenkteken Titus Brandsma Boxmeer is in 2019 in het leven geroepen om een blijvende herinnering ter ere van Titus Brandsma op het naar hem vernoemde plein te realiseren.

Het bestuur:
Hans Lucassen voorzitter
Riek Hermans secretaris
Henk de Best penningmeester
Falco Thuis bestuurslid †
Toke Lucassen  ambassadrice

“Na enkele maanden van geduldig wachten in deze coronacrisis is het gedenkteken ter ere van Titus Brandsma op het naar hem vernoemde plein in Boxmeer officieel geplaatst. 

Het bestuur van de Stichting gedenkteken Titus Brandsma heeft in deze tijd van allerlei beperkingen gekozen voor een ingetogen plaatsing. Op 2 juni zijn de werkzaamheden begonnen om het beeld, gemaakt door Juul Baltussen, een mooie plek te geven voorzien van nieuwe bestrating en groenstrook.

Tijdens een aangepaste bijeenkomst op woensdag 17 juni – de dag waarop hij in 1905 in de Sint Janskathedraal in Den Bosch tot priester is gewijd – heeft het gedenkteken een passende plaats gekregen in de nabijheid van het klooster aan de Steenstraat waar Titus Brandsma is ingetreden.”

De Stichting gedenkteken Titus Brandsma Boxmeer, Hans Lucassen
Bron: http://www.nepomukboxmeer.nl/

Juul Baltussen, geboren in 1958 in Oploo, getrouwd met Mia Baltussen-Schoenmakers. Al meer dan 36 jaar wonen ze in het landelijke Westerbeek. Daar heeft hij ook zijn smederij, expositieruimte en beeldentuin. 

Baltussen is kunstsmid en metaalkunstenaar. Hij maakt robuuste beelden van cortenstaal. Het werk van Jeroen Bosch is een inspiratiebron. Net als de surrealisten. Hij leeft van zijn kunst. Zijn werken zijn door heel Nederland te zien. 

Roestvrij staal, cortenstaal, damaststaal, voor Juul Baltussen hebben deze materialen geen geheimen. Hij werkt er al 35 jaar mee. Een groot aantal van zijn werken zijn te vinden bij overheidsinstellingen en openbare ruimten.

Veel instanties hebben niet alleen een figuratieve “Baltussen” in huis, vanwege de verrassende vormgeving en het creatieve materiaal gebruik. Het werk is laagdrempelig, onderhoudsvrij, hufterproof, is om aan te raken, staat tussen de mensen in en niet ergens ver weg op een onbereikbare plek.

Zijn werk wordt breed gewaardeerd. Niet alleen in Nederland. Juul Baltussen nam in 2005 deel aan de Biennale Internazionale dell”arte contemporanea in het Italiaanse Florence. Twee jaar later toonde hij zijn sculpturen in Zwitserland tijdens de Europ’Art Geneva. Door het jaar heen exposeert hij regelmatig in Nederland tijdens kunstmanifestaties.

Titus Brandsma (1881-1942), verzetsheld en verdediger van het vrije woord, is geboren in Friesland. Hij werd karmeliet in het klooster te Boxmeer (zie ook: www.karmel.nl/titus-in-boxmeer/). Na zijn priesterwijding promoveerde hij in Rome tot doctor in de filosofie. In Nederland doceerde hij in Oss aan jonge karmelieten. Hij maakte zich plaatselijk verdienstelijk voor de ontwikkeling van onderwijs en cultuur. Hij werd hoogleraar aan de Katholieke Universiteit te Nijmegen. In zijn colleges nam hij stelling tegen het nationaal socialisme.

Als geestelijk adviseur raakte hij betrokken bij de landelijke dagbladen en journalisten.

Persoonlijk reisde hij de directies af om hen te overtuigen geen nazi-propaganda te publiceren.

Bij thuiskomst in Nijmegen werd hij gearresteerd. De Sicherheitsdienst besloot tot gevangenhouding van deze “gevaarlijke monnik”. Via Scheveningen, Amersfoort en Kleve kwam hij terecht in concentratiekamp Dachau. Tijdens zijn gevangenschap waren veel medegevangenen onder de indruk van de rust, de hartelijkheid en het diepe Godsvertrouwen die van hem uitgingen.
Hij stierf in de ziekenbarak van kamp Dachau op 26 juli 1942.

Na de oorlog werd hem postuum het verzetsherdenkingskruis verleend. Paus Johannes Paulus II heeft hem in 1985 zalig verklaard als heldhaftig geloofsgetuige. En op 15 mei 2022 heeft paus Franciscus hem heilig verklaard.

(Meer informatie over het leven van Titus Brandsma vindt u op deze website onder Titus Brandsma / levensweg.)

Andere werken van Juul Baltussen