TITUSHOF – GEDENKTEKEN
Nu is de stalen pijp doormidden gesneden en kinderen spelen er tussenin.
Allemaal tekens die een tiran verafschuwt: leven, speelruimte, handschrift, gelaat, onuitwisbaar een persoon.
Arie Trum, ontwerper
“De pyloon, het gedenkteken voor Titus Brandsma verbeeldt het meest dramatische deel uit de biografie van Titus, namelijk zijn martelaarsdood in Dachau en het uitwissen van die dood d.m.v. verbranding, maar tegelijkertijd moest dit worden omgesmeed tot een blijvende getuigenis van verdraagzaamheid en tolerantie. Waren in Dachau de schoorsteenpijpen van de verbrandingsovens de abjecte symbolen van het absolute kwaad, hier wilde ik diezelfde vormen transformeren tot monument van gedachtenis, om ze daarmee voorgoed onschadelijk te maken en aan te tonen dat het kwaad niet het laatste woord heeft.In mijn ontwerp ben ik dan ook uitgegaan van een stalen pijp die over de gehele lengte zou worden doorgezaagd, waardoor er twee segmenten ontstaan, die enigszins van elkaar weggedraaid, voor het eerst een blik in het interieur toelaten. Die binnenzijde werd in mijn gedachten langzamerhand een metafoor voor de binnenkant van Titus, daar waar hij het diepste en meest kwetsbare deel van zijn persoon omzette in woorden, gedachten en gebed, zijn geestelijk en mystiek erfgoed.
Ik heb ervoor gekozen om talloze fragmenten van zijn handschrift tot een nieuw grafisch geheel te componeren, in de hoop dat de aandachtige kijker door een zin, een enkel woord wellicht wordt geraakt en op zoek gaat naar de oorsprong ervan.
En om dat vorm te geven werden grafische beelden gebruikt in hard en contrastrijk zwart/wit, radicaal, confronterend, geprint op staal. Deze beelden staan ook voor die andere kant van Titus: voor zijn onverzettelijkheid, zijn weerbaarheid, zijn radicaliteit, zijn moed.
De pyloon nodigt uit om er omheen te lopen, hem van alle zijden te bekijken, waarbij elke plaats zijn eigen perspectief en vorm heeft. Soms lijkt de vorm gesloten en zie je alleen de buitenkant, het gelaat van Titus, dan weer een combinatie van buiten- en binnenkant en je kunt zelfs het binnenste, het innerlijk betreden om deel te krijgen aan zijn schrijfbewegingen, die de roerselen en bewegingen van zijn geest weerspiegelen.
